Relacja z V Forum Inicjatyw Poświęconych Janowi Pawłowi II

W dniach 29-30 marca 2017 r. po raz piąty odbywa się Forum Inicjatyw Poświęconych Janowi Pawłowi II. Tym razem spotykamy się w Warszawie i w Krakowie. Stowarzyszenie „Santo Subito” reprezentują Gosia Wojnecka, Agnieszka Lelińska, Maciej Trybulec i Piotr Linke.

Relacja z dnia pierwszego - Warszawa

Rozpoczynamy wspólną modlitwą w kościele Sióstr Wizytek. Mszy św. przewodniczy Kardynał Kazimierz Nycz. Arcybiskup Metropolita Warszawski w homilii nawiązując do dzisiejszych czytań zachęcił nas - Starajmy się, żeby św. Jan Paweł II nigdy nie został zapomniany, tak jak człowiek nigdy nie jest zapomniany i zawsze jest w pamięci Boga, który jest pełen miłosierdzia.

Obrady w pierwszym dniu forum odbywają się w Centralnej Bibliotece Rolniczej. Przybyło 26 organizacji, które od lat działają na rzecz św. Jana Pawła II.

Kardynał Nycz w wystąpieniu powitalnym powiedział, że bardzo się cieszy z tego naszego spotkania roboczego, również z racji bliskiej dwunastej rocznicy śmierci Jana Pawła II.  To, co was jednoczy to znaczące inicjatywy, ale i te mniejsze na poziomie wiosek i gmin, na poziomie szkół. Zachowanie i utrwalanie pamięci o pontyfikacie i osobie św. Jana Pawła II oraz przekazywanie tej pamięci następnym pokoleniom powinno odbywać się poprzez efektywne działania, bez ulegania niezdrowej konkurencji - zaapelował kard. Kazimierz Nycz.

Cele i założenia forum przedstawił dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II – Norbert Szczepański.  Forum jest miejscem wymiany doświadczeń, dzielenia się pomysłami i wypracowania dalszej formuły współpracy. Tegoroczne spotkanie ma na celu przede wszystkim zastanowienie się, jak upowszechniać myśli Papieża-Polaka w kontekście zmiany pokoleniowej i troski o to, by nowe generacje wzrastały w etosie Jana Pawła II.

Jesteśmy ludźmi pracującymi na rzecz Jana Pawła II, a wspólna praca na rzecz Jana Pawła II daje siłę. Ważne jest mówienie o wspólnych sprawach, lobbowanie. Chcemy na zakończenie forum podpisać apel, który związany jest z 100 rocznicą urodzin Jana Pawła II przypadająca w 2020 r.

Stoją przed nami zadania - Jak kolejnemu pokoleniu realnie opowiedzieć o Janie Pawle II? Jak popularyzować Papieża-Polaka, aby w przyszłości mówić o etosie Jana Pawła II? To, co dla nas, pokolenia JP2 jest oczywiste, nie jest takie dla tych, którzy idą za nami. Stąd należy znaleźć odpowiednią formę dotarcia do nowego pokolenia z dziełem Jana Pawła II.

Po przerwie kawowej usłyszeliśmy, co udało się zrobić w ostatnim roku, o planach na kolejny, aż do 2020 roku. 100-lecie urodzin Jana Pawła II to będzie taki impuls, zaczynamy ze sobą rozmawiać, jak to ma być zrealizowane, poprzez nasze działania….

Co się udało zrobić od ostatniego spotkania? WORTAL JP2 - to jest droga. 12 lat pracy nad dziełem Jan Paweł II mamy za nami. Obecnie zadania, to uwolnienie materiałów źródłowych, zebranie rozproszonych materiałów. Prace nad archiwami prywatnymi (opracowanie np. nagrań księży towarzyszących kardynałowi Wojtyle), nawiązanie współpracy z Archiwami Diecezjalnymi.

WORTAL JP2 = baza informacyjna = pełny katalog - będzie to materiał z intuicyjnym wyszukiwaniem np. hasło teologia ciała. W jednym miejscu będzie można znaleźć wyczerpujący materiał.

Cele są różnorodne m.in.: popularyzacja i edukacja, nauka i badania, uporządkowanie kwestii prawnych archiwaliów, pozyskanie i udostępnienie wiedzy, digitalizacja i archiwizacja. Również szukanie synergii między organizacjami papieskimi. W 2020 rok będzie można zobaczyć perspektywę, zaczerpnąć ze spuścizny i pójść dalej…

Ciekawym i prostym narzędziem jest kalendarz wspólnych wydarzeń. Taka giełda potrzeb – oferuję, potrzebuję, potrzebuję na teraz. Giełda potrzeb będzie wkrótce w formie wirtualnej.

Po przerwie podzieliliśmy się na grupy tematyczne i pod przewodnictwem leaderów rozmawialiśmy na temat takich obszarów jak nauka, eventy, kultura, sztuka, edukacja, projekty społeczne, stypendia.

Rozmawialiśmy o tym, co najbardziej nas motywuje, o naszych mocnych stronach, projektach. Spotkania w grupach były bardzo dynamiczne i bardzo inspirujące. To, co było cenne to zobaczenie, jak wiele inni robią, jak realizują w swoim działaniu wyobraźnię miłosierdzia. Na koniec podzieliliśmy się spostrzeżeniami, co pomogłoby realizować wspólne pomysły.

Po obiedzie ostatnia część forum - panel dyskusyjny pt. Jak zbudować etos?  W dyskusji udział wzięli:

Jan Ołdakowski – dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego

ks. dr hab. Robert Skrzypczak – Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie

Paweł Zuchniewicz - dziennikarz, autor książek o Janie Pawle II

Prowadzący panel - dyrektor programowy CMJPII dr Michał Łuczewski - przypomniał, że dla Jana Pawła II ważne było myślenie o innych, jak również, myślenie o tym dalszym. Przypominając określenie etosu ks. Józefa Tischnera możemy powiedzieć, że Jan Paweł II to był człowiek, który wyciągał nas w górę. Dla nas dzisiaj istotnym pytaniem jest, w jaki sposób przenieść dziedzictwo Jana Pawła II w przyszłość?

Jan Ołdakowski przypomniał,jakie były wyzwania przy tworzeniu Muzeum Powstania Warszawskiego, a jakie wyzwania są w upamiętnieniu Jana Pawła II. Najtrudniej było oddać hołd samym powstańcom. Drugi problem, jak spowodować, żeby młodzi przyszli do muzeum? Dla młodych patriotyzm był passe wtedy. Opowieści ludzi starszych były mentalnie w innym świecie.  Co zrobić, żeby młodzi przyszli? Jakie wartości są uniwersalne? – na to pytania musieliśmy sobie odpowiedzieć. Młodzi zdecydują się przyjść, gdy zmieni się sposób organizowania uroczystości.

Teraz jest pewien kłopot z upowszechnieniem nauki Jana Pawła II. Kłopot z przełożeniem tego misterium, żyjący Jan Paweł II zmuszał nas do zrobienia czegoś lepszego.

Paweł Zuchniewicz - Jan Paweł II był kimś ważnym dla pokolenia rodziców. Dzisiaj młodzież jest obrazkowa – zwrócił na to uwagę Joaquín Navarro-Valls - papież dużo mówił, a jeszcze więcej pokazywał gestami.

Pokazać Jana Pawła II w różnych sytuacjach np. na spotkaniu z młodzieżą w Chille. Spotkanie z Prymasem Wyszyńskim w Gnieźnie. Potępiał mafie. Papież, który umierał na oczach ludzi. Zadałam pytanie młodym, co jest wspólnego w tych obrazach? Wyszło nam człowiek. W każdej z tych sytuacji pokazywał chęć nawiązania relacji. Dzisiaj jest głód relacji. Szczególnie głodny relacji jest młody człowiek.

Młodzi lubi podróżować. Można przenieść to, co było we współczesność. Można pokazać papieża tu i teraz w jego człowieczeństwie.  Papież był i jest tak wszechstronnym. Był prorokiem. Od strony doświadczenia, wejść w dane sytuacje. W jaki sposób On podchodził do tych sytuacji. On staje się naszym przewodnikiem.

Prosimy o program ks. profesora Skrzypczaka -Jesteśmy obok kościoła św. Anny, to przychodzili ludzie, gdy papież umierał. Papież po śmierci jest jeszcze mocniejszy. Spowiedzi ludzi po 20, 30 czy 40 latach. Śmierć Jan Pawła II zatrzymała człowieka, który chciał jechać do Kuwejtu i pomścić swoich kolegów.

Zafascynowany jestem jego personalizmem, budowaniem relacji – podkreślił ks. profesor. Staram się wiernie przytaczać Jego sformułowania i to działa. Spotkanie z włoską młodzieżą. Jak im przekazać teologię ciała? Dlaczego nikt nam tego nie mówi? - pytają mnie. Wszyscy mówią - Miłość to jest reakcja chemiczna. A ty mówisz coś innego.

Mieliśmy przy sobie Ojca, naprawdę wierzył w Boga. Wystarczy powiedzieć Jan Pawła II i ludzie myślą o Bogu. Na czym polega atrakcyjność wiary w Boga. Uwierzyć w Boga to znaleźć relację, to jakby trafić w totolotka. To coś innego niż szczęście. Ludzie będą chcieli z nim przebywać.

Czy wam nie było trudniej niż nam? - pytanie do Jana Ołdakowskiego.

Przed 50 rocznica powstania była bardzo trudna atmosfera. Idea wydawała się być skompromitowana. Chcieliśmy, aby upamiętnienie było czymś wspólnym dla Warszawy i dla Polski. Na prośbę powstańców zaczęliśmy promować godzinę, „W”, jako wyraz swojego szacunku do powstania. I to stało się pewnego rodzaju rytuałem. Nawet turyści stają na minutę i składają hołd.

Ważne jest robienie czegoś wspólnie. Wspólne śpiewanie pieśni powstańczych przez 30 tysięcy ludzi przeszło wszelkie oczekiwania. A 2 miliony widzów im towarzyszy poprzez telewizję. Oni chcą być częścią tej wspólnoty. Wprowadzono zwyczaj, w którym wszyscy chcą uczestniczyć.

Paweł Zuchniewicz -Ważna jest rola świadectwa. Jak młodzi słuchają Wandy Półtawskiej? Oni chcą tego słuchać. Ważna rola archiwum dźwiękowego trzeba, to zatrzymać. Ogromny skarbiec.

Być może trzeba sobie stawiać się wysoko poprzeczkę. Każdy, kto go słuchał starał się być lepszym. Karol Wojtyła wychodził od człowieka do Boga. On nas nieustannie uczył Boga. Ten człowiek pomaga mi przyjmować cierpienie, mówili chorzy ludzie. On nam pomagał poznać logikę smaku przygotowania do miłości. Wiara i seks – małżeństwo to głód miłości. Jan Paweł II otwierał ludzkie serca, po to żeby się wypełniało wielką prawdą. Odkrycie prawdy jest wyzwalające.

Zgadzamy się wszyscy, nie wolno pozwolić Janowi Pawłowi II odejść. Jesteśmy dumni, że otrzymaliśmy taką perłę. Powinniśmy przygotować się na jego urodziny, aby dzień 18 V 2020 r. świętowała cała Polska.

W ożywioną dyskusje włączyli się słuchacze panelu. Jak sprawić, żeby inni mogli doświadczyć tego samego? Padały różne sugestie. Pokazać Karol Wojtyła, jaki był w wieku 18-19 lat. Przypominać regularnie słowa Jana Pawła II. Krótkie 3-5 minutowe, przesłania. Jan Paweł II ma nam niesłychanie dużo do powiedzenia, jako człowiek nowoczesny. np. sposób zarządzania firmą, ci, którzy są na górze schodzą w dół.

W 1976 r. kardynał Karol Wojtyła wypowiedział na zakończenie kongresu eucharystycznego w USA prorocze słowa o starciu cywilizacyjnym. Stoimy w obliczu ostatecznej konfrontacji między Kościołem a antykościołem, Ewangelią i jej zaprzeczeniem. My widzimy w Janie Pawle II butlę tlenową na zatrute powietrze – podkreślił ks. prof. Robert Skrzypczak.

Kończąc bardzo ożywioną dyskusję, dr Michał Łuczewski zachęcił, aby wypływać w naszych działaniach na głębię z pasją, jak czynił to Jan Paweł II. Dalsza część dyskusji w autokarze do Krakowa…

Relacja z dnia drugiego - Kraków

Po konferencji i krótkim posiłku uczestnicy Forum wyruszyli wspólnie autokarem do Krakowa, tam toczyć się będą jutro dalsze obrady i dyskusje.

W drodze czekała nas miła niespodzianka – uroczysta kolacja i odpoczynek w okolicach Częstochowy. Byliśmy wprawdzie zmęczeni bogatymi wydarzeniami dnia, ale z radością wykorzystywaliśmy czas wspólnej podróży i posiłku na wymianę myśli, spostrzeżeń, wrażeń, opinii, taki był zresztą zamysł organizatorów – stworzyć jak najwięcej okazji do wzajemnych spotkań i rozmów.

Do Krakowa Łagiewnik przybyliśmy około północy, zatrzymaliśmy się w gościnnym Domu Duszpasterskim tuż obok Sanktuarium Bożego Miłosierdzia.

Następnego dnia w czwartek 30.03.2017, jeszcze przed śniadaniem była okazja do indywidualnego uczestnictwa we mszy św. sprawowanej w Kaplicy z łaskami słynącym obrazem Jezusa Miłosiernego i relikwiami św. Siostry Faustyny. Była też okazja by odwiedzić Bazylikę wzniesioną i konsekrowaną przez Ojca Świętego Jana Pawła II w 2002 roku oraz zajrzeć do Sanktuarium św. Jana Pawła II na terenie tzw. Białych Mórz. W dolnej kaplicy Sanktuarium Jana Pawła II znajdują się relikwie Jana Pawła II: ampułka z krwią, umieszczona w mensie ołtarzowej oraz krew Świętego pobrana w dniu śmierci przez lekarzy z kliniki Gemelli, umieszczona w Kaplicy Relikwii w relikwiarzu na marmurowej płycie pochodzącej z grobu Jana Pawła II w Rzymie.

Obrady drugiego dnia Forum rozpoczęły się wystąpieniem ks. dr hab. Roberta Nęcka, kierownika Katedry Edukacji Medialnej Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, do ubiegłego roku rzecznika prasowego Archidiecezji Krakowskiej.

Ksiądz Nęcek mówił o wartościach kluczowych dla realizacji etosu Jana Pawła II we współczesnym świecie, o cechach takich jak:

- zgodność słowa i czynów,

- kompetencje w działaniu,

- chęć zaangażowania się w pracę na rzecz dobra wspólnego,

które to cechy są powszechne, ponadczasowe i kojarzą się według prelegenta z Janem Pawłem II nawet pomimo ich świeckości. Kościół nie może w żaden sposób lekceważyć świata medialnego –mówił dalej ksiądz Nęcek. Co więcej, zobowiązany jest do poznawania mediów i ich języka, aby komunikacja medialna stała się pomocną płaszczyzną w promocji nauczania Jana Pawła II. Tak jak w encyklice „Redemptor hominis” mówił Jan Paweł II – kontynuował ks. Nęcek, należy podkreślać służebną rolę Kościoła wobec człowieka- Kościół ma być wszędzie tam, gdzie jest człowiek. Środki masowego przekazu, a media społecznościowe w szczególności, to wielkie pole do zagospodarowania gdy chodzi o współpracę z Kościołem, należy poszukiwać przestrzeni, w której będzie można za ich pomocą mówić o Janie Pawle II. Mamy więc wchodzić w kulturę mediów i tworzyć ją, ale na coraz wyższym poziomie. Jak mówił papież Benedykt XVI – mamy obowiązek popularyzować nauczanie Jana Pawła II, by było bardziej zrozumiałe dla odbiorców. Jan Paweł II nazwał środki masowego przekazu darem Bożym, do naszych zadań należy więc wykorzystać ten dar, wychodzić do ludzi, ludzi za ich pomocą poznawać.

Kolejną część dzisiejszego spotkania stanowiły warsztaty dla uczestników, podczas nich w grupach zastanawialiśmy się nad następującymi problemami:

- czym jest dla nas etos?

- w jakich kilku najważniejszych słowach moglibyśmy scharakteryzować osobę Jana Pawła II gdyby spotkać kogoś, kto nie znał Papieża?

- z czego Jan Paweł II będzie znany przyszłym pokoleniom?

W nowych grupach dyskusyjnych szukaliśmy wspólnie najważniejszych wartości charakteryzujących etos Jana Pawła II. Były to wybrane przez poszczególne zespoły m.in.:

- miłość, prawda, dialog,

- zgodność słowa i czynu, wierność wartościom ewangelicznym, miłość jako afirmacja dla godności człowieka,

- prawda, rodzina, godność osoby,

- godność osoby, solidarność, wiarygodność,

- człowiek jako podmiot, autentyczność, pasja.

Pogrupowaliśmy następnie wymienione wartości otrzymując najważniejsze dla nas, takie jak:

- miłość i wierność wartościom ewangelicznym,

- pasja,

- dialog,

- godność,

- solidarność,

- wiarygodność,

oraz podzieliliśmy się kolejny raz na grupy, w każdej z grup wybierając jedną najistotniejszą dla nas wartość, i rozpoczęliśmy ostateczną dyskusję dotyczącą konkretnych pomysłów na działania zgodne z wybraną wartością.

Na zakończenie odbyła się prezentacja prac zespołowych i omówienie propozycji działań.

Po tym intensywnym wysiłku intelektualnym czekał na nas obiad, który był okazją do dalszych rozmów i opowieści o naszych konkretnych działaniach papieskich, okazją do wymiany doświadczeń.

Przed obiadem uczestniczyliśmy jeszcze we wzruszającym spotkaniu ze świadkiem życia Jana Pawła II – panią Haliną Kwiatkowską z domu Królikiewiczówną, aktorką i pedagogiem. Przez 72 lata przyjaźniła się ona z papieżem Janem Pawłem II, z którym w latach szkolnych i studenckich dzieliła pasję teatrem. Występowali wspólnie na scenie szkolnej i w Teatrze Rapsodycznym. Pani Kwiatkowska podzieliła się z nami wspomnieniami z lat szkolnych w Wadowicach, o występach szkolnego kółka dramatycznego, które dało wiele przedstawień, z czego najważniejsze były: Antygona Sofoklesa, Balladyna Juliusza Słowackiego i Śluby Panieńskie Aleksandra Fredry. Halina Kwiatkowska i Karol Wojtyła grali w nich zawsze główne role. Opowiedziała o wspólnych z Karolem Wojtyłą czasach studenckich na I roku polonistyki Uniwersytetu Jagielońskiego i o latach wojennych w Krakowie: o wieczorkach poetyckich, na których czytali swoje prace i poezję współczesną, o pokonywaniu przez nią zielonej granicy i wożeniu korespondencji między Mieczysławem Kotlarczykiem a Karolem Wojtyłą, o teatralnych projektach obu, o wyborze przez Karola Wojtyłę kapłańskiego powołania. Mówiła o latach powojennych: o chrzcie jej córki – pierwszym chrzcie kapłana Karola Wojtyły, o spotkaniach wigilijnych, tzw. opłatkach dla aktorów w Kurii Krakowskiej, o spotkaniach papieża Jana Pawła II ze szkolnymi przyjaciółmi, o jubileuszach matur, o ostatnim spotkaniu wadowickich kolegów z Papieżem w Krakowie w 2002 roku, a w końcu o poczuciu dumy, że jej kolega został ogłoszony świętym!

Po tym wzruszającym spotkaniu miał miejsce jeszcze jeden bardzo ważny punkt programu. Przeszliśmy do Sanktuarium Świętego Jana Pawła II na spotkanie z J.E. Kardynałem Stanisławem Dziwiszem, by podpisać deklarację instytucji papieskich w kontekście setnej rocznicy urodzin Jana Pawła II. Ta ważka chwila była równocześnie uroczystym zakończeniem piątego Forum Inicjatyw poświęconych Papieżowi.

Galeria zdjęć